Pneumokoki (Streptococcus pneumoniae) to powszechnie występujące bakterie chorobotwórcze, mogące atakować różne narządy człowieka.
Zwykle występują w jamie nosowej i gardle dzieci i zdrowych dorosłych. Szczególnie u małych dzieci bardzo łatwo dochodzi do zasiedlenia śluzówki nosa i gardła pneumokokami, ponieważ dzieci mają niedojrzały układ odpornościowy i nie produkują wystarczającej ilości przeciwciał odpornościowych przeciw temu typowi bakterii.
Chociaż nie u wszystkich osób, u których stwierdza się obecność pneumokoków dochodzi do zachorowania, każdy, u kogo doszło do zasiedlenia górnych dróg oddechowych (czyli stał się nosicielem), potencjalnie może zakażać innych drogą kropelkową, np. w czasie kaszlu, kichania czy przez bezpośredni kontakt.
Znanych jest około 90 typów pneumokoka różniących się budową otoczki polisacharydowej. Zdecydowaną większość groźnych zakażeń powodują tylko niektóre z nich, najbardziej agresywne. Jest ich około 10 i odpowiadają za 62% najgroźniejszych zakażeń.
Łatwemu rozprzestrzenianiu się pneumokoków sprzyjają:
- Wysoka częstość nosicielstwu
- Częste zakażenia wirusowe układu oddechowego (grypa)
- Skupiska ludzkie (żłobki, przedszkola, domy dziecka)
- Częste używanie antybiotyków, dzięki któremu powstają szczepy pneumokoków oporne na antybiotyki
Najbardziej zagrożone zakażeniem pneumokokowym są dzieci między urodzeniem a 24 miesiącem życia, z uwagi na brak lub niski poziom krążących przeciwciał przeciwpneumokokowych.
Ponadto są jeszcze inne czynniki mogące zwiększać ryzyko zakażenia pneumokokowego u dzieci.
- Przebywanie w żłobku, przedszkolu, domu dziecka. Nosicielstwo pneumokoka w skupiskach dzieci jest powszechne z uwagi na łatwość przenoszenia się bakterii. Pobyt dziecka w grupie innych dzieci, regularnie co najmniej 4 godziny tygodniowo, 3-krotnie zwiększa ryzyko zakażenia pneumokokiem.
- Ostatnie lub częste leczenie antybiotykami - ryzyko zachorowania na ciężkie zakażenia pneumokokowe w grupie dzieci, które w ciągu poprzednich 3 miesięcy co najmniej raz leczone były przy użyciu antybiotyków, jest około trzy razy większe niż pozostałych. Nadmierna antybiotykoterapia sprzyja uodparnianiu się pneumokoków na antybiotyki (antybiotykooporność)
- Przebyte zapalenie ucha środkowego. Dzieci, które w ciągu minionych trzech miesięcy przebyły zapalenie ucha są około dwukrotnie bardziej narażone na zachorowanie na ciężkie zakażenia pneumokokowe
- Przewlekła ekspozycja na dym papierosowy
- Mieszkanie w rodzinach wielodzietnych (3. dziecko w rodzinie)
- Mieszkanie w rodzinach znajdujących się w trudnej sytuacji społecznej lub ekonomicznej
- Mieszkanie w domach przeludnionych, o niskim standardzie lub bezdomność
- Brak karmienia piersią
- Uprzednie zakażenie niektórymi wirusami (przede wszystkim wirus grypy)
- Dzieci rdzennych mieszkańców Ameryki (Indian), Alaski oraz murzynów amerykańskich są bardziej narażone na zachorowanie na ciężkie zakażenie pneumokokowe.
Do najczęstszych zakażeń inwazyjnych należą:
-
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
-
Bakteriemia (bakteryjne zakażenie krwi, bez wyraźnych objawów chorobowych)
-
Posocznica, inaczej sepsa (bakteryjne zakażenie krwi z występującymi objawami uogólnionego zakażenia i objawami ze strony różnych narządów)
-
Zapalenie płuc z bakteriemią
-
Zapalenie wyrostka robaczkowego, kości i szpiku, stawów, pęcherzyka żółciowego, wsierdzia, osierdzia, jądra, najądrza, ślinianek, prostaty, jajowodu, otrzewnej
-
Zapalenie ucha środkowego
-
Zapalenie zatok przynosowych
-
Zapalenie spojówek
-
Zapalenie płuc bez bakteriemii
- Szczepionka Prevenar 13 w ramach NFZ dla niemowląt wg wskazań, z masą urodzeniową poniżej 2500 g lub wcześniaków urodzonych przed 32 tygodniem ciąży
- Szczepionka Synfloric dla niemowląt urodzonych z ciąż fizjologicznych
Co roku, na świecie, na skutek zakażeń pneumokokowych umiera około milion dzieci w wieku poniżej 5 lat.
W krajach rozwijających się S. pneumoniae jest jedną z głównych przyczyn śmiertelności w grupie dzieci w wieku poniżej 5 roku życia, odpowiadając za 20-25% zgonów tej grupie wiekowej. W krajach tych roczna częstość występowania ciężkich zakażeń pneumokokowych wśród dzieci może wynosić aż 160 na 100 000 przypadków.
Prowadzone od 2002 roku badania koordynowane przez zespół Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, dowiodły istotnego znaczenia inwazyjnej choroby pneumokokowej w grupie dzieci do 5 lat. W szczególności niepokój budzą zakażenia wywołane przez szczepy oporne na penicylinę.
Szczepionka PREVENAR skutecznie chroni dzieci przed chorobami spowodowanymi przez te drobnoustroje. Jej podanie jest możliwe od 2 miesiąca życia.
Skontaktuj się z nami!